Pierwsze dni po narodzinach są stresujące zarówno dla nowego członka rodziny, jak i jego rodziców. Dziecko musi przystosować się do nowych warunków, w którym się znalazło. To czas zarazem piękny jak i stawiający nowe wyzwania dla młodych rodziców, zwłaszcza dla mamy, która po wyjściu ze szpitala do domu jest osłabiona, a musi przez 24 godziny na dobę opiekować się noworodkiem, co często robi po raz pierwszy w życiu. Dlatego pierwsze dni noworodka w domu to egzamin, który trzeba zaliczyć.
Dlaczego tak płacze?
Świeżo upieczona mama musi przyzwyczaić się do tego, że jej dziecko płacze. To zupełnie normalne, bo w ten sposób porozumiewa się z mamą. Zazwyczaj najlepszym sposobem na ukojenie łez jest przytulenie dziecka lub przystawienie go do piersi. Dziecko po urodzeniu potrzebuje ciepła i zapachu mamy, bo to daje mu poczucie bezpieczeństwa, potrzebuje też ciszy, przygaszonego światła i ciasnego otulenia, bo w takich warunkach rozwijał się do tej pory. Jeśli malec zacznie płakać, zachowaj spokój, bo dziecko doskonale wyczuwa twoje zdenerwowanie. Wypróbuj też sprawdzone sposoby – szum suszarki, kołysanie, kangurowanie, dzięki temu dziecko szybciej się uspokoi.
Jak często karmić noworodka?
Specjaliści zalecają, aby zwłaszcza przez pierwsze miesiące życia karmić dziecko piersią. W pokarmie mamy znajdują się wszystkie potrzebne do rozwoju składniki, a także przeciwciała i komórki macierzyste, które chronią przed chorobami. Jeśli z jakiś powodów nie chcesz lub nie możesz karmić piersią, podawaj dziecku mleko modyfikowane wybrane przez lekarza.
Karmienie noworodka powinno odbywać się na żądanie, warto jednak wiedzieć, że są dzieci, które domagają się piersi nie z głodu, a potrzeby bliskości, i są takie, które „zapominają” obudzić się na jedzenie. Dlatego warto sprawdzać, czy dziecko się najada. Maluch przez pierwsze 4 tygodnie życia powinien brudzić dziennie 6-8 pieluch i przybierać na wadze ok. 15-30 g na dobę.
Warto pamiętać, że laktacja nie rozkręca się od razu, a noworodek nie od razu potrafi ssać, choć to naturalny odruch. Jeśli ma problemy z uchwyceniem piersi, poproś o wskazówki położną środowiskową, która powie, jak postępować z noworodkiem.
Ile śpi niemowlę?
Noworodek w pierwszych dniach życia dużo śpi, nawet 16 godzin na dobę. Wraz z upływem czasu będzie więcej niż spał. Dziecko przez pierwsze tygodnie budzi się w dzień i w nocy co 2-3 godziny. To dlatego, że nie rozróżnia dnia od nocy, poza tym szybko głodnieje.
Wielu specjalistów zaleca, aby dziecko spało oddzielnie w swoim łóżeczku ze względu na ryzyko przyciśnięcia malca swoim ciałem, ale wiele matek wybiera wspólne spanie – łatwiej im wtedy znieść częste nocne pobudki. Jeśli też chcesz spać z malcem, zapewnij mu maksimum bezpieczeństwa w waszym łóżku.
Pielęgnacja noworodka
Malutkiego dziecka nie trzeba kąpać codziennie, ale każdego dnia musisz zadbać o pielęgnację pępka noworodka i jego okolic intymnych. Kikut po pępowinie odpadnie ok. 10-15 doby. Do tego czasu oczyszcza się go gazikiem nasączonym płynem antyseptycznym (nie alkoholem). Lepiej nie moczyć go w wanience i nie osłaniać pieluszką, aby szybciej wysechł.
Każdego dnia przemywaj też buzię dziecka, uszy i oczy noworodka, fałdki jego szyi, gdzie często zalega pot i resztki pokarmu. Okolice intymne oczyszczaj przy każdym przewijaniu wacikiem z wodą albo chusteczkami nawilżanymi, bez substancji zapachowych i konserwantów. Jeśli dziecko będzie miało regularnie zmieniane pieluszki, nie powinno dojść do odparzeń, gdy jednak się pojawią, smaruj je kremem np. z cynkiem.
Jak ubierać dziecko w pierwszych tygodniach życia?
Noworodek nie ma rozwiniętego systemu termoregulacji i wymaga odrobiny cieplejszych warunków niż dorosły, ale nie wolno go przegrzewać – spocony łatwiej się przeziębi. Niemowlę powinno mieć na sobie o jedną warstwę ubranek więcej niż jego mama.
Nie musisz zakładać maleństwu czapeczki w domu, chyba że po kąpieli, zimą, gdy w domu jest mniej niż 18 st. Owijaj maluszka w kocyk niemowlęcy lub pieluszkę tylko w pierwszych tygodniach życia, potem zapewnij mu swobodę ruchów, potrzebną do prawidłowego rozwoju.
Jeśli dziecko urodziło się jesienią czy zimą, wyjdź z nim na pierwszy spacer po tygodniu-dwóch w zależności od pogody, wiosną i latem – nawet po kilku dniach od narodzin. Zacznij od krótkich kilkunastominutowych wypraw, ale potem regularnie spaceruj z niemowlakiem na świeżym powietrzu.
Zadbaj o siebie
Przez pierwsze dni po porodzie, na skutek zmian hormonalnych wiele kobiet cierpi na baby blues. To chwilowy spadek nastroju, któremu sprzyja nowa sytuacja: brak snu, stres, złe samopoczucie po porodzie. Niemiłe objawy powinny minąć po kilku dniach po powrocie ze szpitala, ale jeśli tak się nie dzieje, trzeba skonsultować się z lekarzem, bo baby blues może przerodzić się w depresję poporodową, którą się leczy.
Ale nawet bez problemów z nastrojem, warto o siebie zadbać. Pamiętaj, że twoje ciało jest zmęczone ciąża oraz porodem i wymaga regeneracji (zwłaszcza jeśli rodziłaś przez cesarskie cięcie). Dlatego dużo wypoczywaj, dobrze się odżywiaj, staraj się wysypiać – w tym celu proś o pomoc partnera oraz bliskich.
Angażuj męża w opiekę nad dzieckiem – to bardzo ważne również dla nawiązania więzi między ojcem a dzieckiem. Nie myśl, że tylko ty potrafisz zajmować się noworodkiem. Mężczyzna nie poda malcowi piersi, może jednak usypiać maluszka i przygotować kąpiel.
Pamiętaj, że okres połogu trwa 6 tygodni. To czas, który musisz przeznaczyć na rekonwalescencję i nabranie sił. Nie wolno ci dźwigać ani sprzątać, zwłaszcza jeśli rodziłaś przez cesarskie cięcie!